Asbest Sentro pro Arte al in 2016 vastgesteld, maar nooit gecommuniceerd
In dit artikel:
Een asbestinventarisatie uit maart 2016 toont aan dat in Sentro Pro Arte meerdere toepassingen van chrysotiel (witte asbest) waren aangetroffen en dat de stichting Schouwburg Curaçao hiervan formeel op de hoogte was. Die bevinding werd nooit openbaar gemaakt en leidde volgens reconstructie van de afgelopen negen jaar niet tot structurele maatregelen of waarschuwingen, terwijl het pand daarna herhaaldelijk in brand vloog (september 2016, 2018 en 2021) en lange tijd onbeveiligd en toegankelijk bleef voor publiek, onder wie jongeren en kinderen.
Direct na de eerste grote brand in 2016 liet de stichting wel luchtmetingen uitvoeren, wat impliceert dat men destijds al rekening hield met asbestrisico’s. Desondanks bleef de inhoud van het 2016-rapport geheim en werden burgers niet actief geïnformeerd over mogelijke gevaren. Videobeelden op sociale media tonen dat het ruïneuze gebouw na de branden simpel toegankelijk bleef; het is onduidelijk of en welke vervolgstappen — zoals afzetting, extra onderzoek of sanering — zijn genomen door het bestuur, de overheid of toezichthouders.
In december 2024 kondigde de minister de sloop van het pand aan, zonder te verwijzen naar de eerder gedocumenteerde asbestrisico’s uit 2016. Pas in 2025 werd volgens verstrekte informatie een nieuw asbestonderzoek aangevraagd, mogelijk nadat de Arbeidsinspectie tijdens de voorbereidingen aanwijzingen gaf. In aanbestedingsdocumenten voor de sloop lijkt het 2016-rapport geen rol te hebben gespeeld, maar hierover is nog onduidelijkheid.
De casus roept fundamentele vragen op: hoeveel mensen hebben het terrein tussen 2016 en 2025 betreden en zijn zij mogelijk blootgesteld aan asbestvezels die bij branden of door verwering zijn vrijgekomen? Welke concrete acties namen de betrokken instanties om omgeving en arbeiders te beschermen? En wie draagt de verantwoordelijkheid voor het jarenlange stilzwijgen over de bekende risico’s?
Juridisch kader en bredere implicaties: Curaçao heeft alleen een invoerdverbod op asbest (Landsbesluit Invoerverbod Asbest, 2008); er bestaat geen wettelijke verplichting tot een asbestinventarisatie bij renovatie of sloop. Daardoor kunnen gebouwen met ongesignaleerd asbest gesloopt of betreden worden, met risico’s voor werknemers, omwonenden en bezoekers. De situatie rond Sentro Pro Arte illustreert hoe cruciale informatie jarenlang onbenut kan blijven en onderstreept de behoefte aan scherpere regels, betere handhaving en meer transparantie bij toekomstige renovatie- en sloopprojecten. De sloop is recent begonnen en omwonenden zijn geïnformeerd, maar een volledige uitleg over de historische asbestproblematiek en verantwoording van betrokken partijen ontbreekt nog.