De componisten van Otrobanda: waar Curaçaose muziek haar ziel vond
In dit artikel:
Prof. dr. Joop Halman van de Palm Music Foundation nam deze week in een goedgevulde zaal van de Universiteit van Curaçao het publiek mee langs de muzikale geschiedenis van Otrobanda. Aan de hand van muziekfragmenten, verhalen en anekdotes legde hij uit hoe in de late 19e en vroege 20e eeuw uit Europese, Afrikaanse, Latijns‑Amerikaanse en Caribische invloeden wat hij noemt de Curaçaose dansmuziek ontstond — vergelijkbaar met hoe tango in Buenos Aires en jazz in New Orleans wortel schoten.
Centraal stond de familie Palm. Stamvader Jan Gerard Palm, organist in de Fortkerk en de synagoge, wordt gezien als de eerste geëngageerde componist van het eiland; zijn wals Canto de Los Ángeles heeft legendarische status. Zonen en kleinzonen als Rudolf, Jacobo en Tony Palm vervolgden die lijn: van levendige danzas en walsen tot composities die zelfs het volkslied van Bonaire zouden inspireren. Andere sleutelfiguren die Halman besprak waren onder meer Jules Blassini (Parijse conservatoriumopleiding), Rudolf Boskaljon (oprichter van het Curaçaos Symfonieorkest) en Graciela Boskaljon‑Ecker, die als opvallende vrouwelijke componist werd genoemd. Latere namen zoals Edgar Palm, Wim Statius‑Müller en Boy Dap illustreren hoe de traditie bleef doorleven en zich ontwikkelen.
Halman schetste Otrobanda niet alleen als muzikale maar ook als ambachtelijke en internationale wijk: houtsnijders als Chapman en Johan Rip, veel handelscontacten met Latijns‑Amerika en een Spaanssprekende omgeving vormden het culturele ecosysteem waarin nieuwe muziek kon groeien.
De Palm Music Foundation, opgericht in 2008, werkt aan behoud en toegankelijkheid van dit erfgoed: meer dan zevenhonderd Curaçaose composities zijn inmiddels gedigitaliseerd. “Onze muziek hoort niet in een archief te verstoffen — ze moet klinken,” zei Halman. De avond sloot af met pianist Jair Conter die de zaal even terugvoerde naar het Otrobanda van meer dan een eeuw geleden, waar creativiteit zonder moderne middelen de Curaçaose geluiden vormgaf.