Van Heinde en Verre #71
In dit artikel:
Kees Broere gebruikt de afgesleten rechtervoet van het bronzen beeld van Petrus in de Sint-Pieter in Rome als vertrekpunt voor een beschouwing over ouder worden, vergankelijkheid en onze neiging tot behoud. Hij zag het standbeeld voor het eerst een halve eeuw geleden; door het devoot kussen door pelgrims is de voet tot een gladde klomp gevloeid — een zicht dat hij mooi en betekenisvol vindt. Tegenover die waardering voor slijtage plaatst hij het streven naar continuïteit: Nederlandse firma’s zoals Wivé Techniek richten zich erop dat dergelijke effecten verdwijnen, met termen als ‘slijtagebescherming’ en ‘innovation in uptime’ om uitval te beperken en vormen te bewaren.
Broere koppelt die botsing van behoud versus verval aan persoonlijke reflectie: zijn begrip van Schopenhauer, al decennia een belangrijke denker voor hem, is volgens hem verdiept door levenslange ervaring. Net zoals de rechtervoet door duizenden kussen veranderd is, verandert iemands kijk en lichaam door jaren ervaring — winst en verlies horen samen. Hij waarschuwt ook voor de moderne prestatiedruk die niet alleen jongeren treft: psychiatrieonderzoeker Floortje Scheepers zegt in NRC dat ouderen zich door maatschappelijke normen gedwongen voelen om voortdurend ‘kwiek’ mee te blijven doen, bijvoorbeeld op hun e-bikes. Die dwang tot ononderbroken continuïteit maakt het moeilijk om verval te accepteren.
Broere pleit daarom voor een omarming van verval als esthetische categorie en voor de “kunst van het verliezen”: erkenning dat vergankelijkheid een verrijking kan zijn, niet alleen een gebrek dat gecorrigeerd moet worden. Zijn verhaaltje staat in de context van zijn serie ‘Van Heinde en Verre: Notities van een terugkomer’, waarin hij sinds zijn terugkeer naar Nederland in 2024 reflecteert op culturele, persoonlijke en maatschappelijke observaties na meer dan dertig jaar in het buitenland. De oproep is helder: koester de gladde klomp als bewijs van geleefd leven, in plaats van elke schijn van ouderdom te bestrijden.