Vaticaanstad: Zetel van de Rooms-Katholieke Kerk
In dit artikel:
Anthony Haile voert de lezer mee naar het hart van Vaticaanstad tijdens het Jubileumjaar 2025, een pelgrimstocht die voortkomt uit een belofte na een kort bezoek aan Rome ruim tien jaar geleden. Het eerste deel van zijn zesdelige reeks concentreert zich op de Sint-Pietersbasiliek: het passeren van de Heilige Deur, de sfeer op het Sint-Pietersplein, de Zwitserse Garde en de wekelijkse audiëntie met de Paus.
Het Jubileumjaar, een traditie sinds 1300 ingesteld door paus Bonifatius VIII en gewoonlijk om de 25 jaar gehouden, werd formeel geopend toen paus Franciscus in december 2024 symbolisch de Heilige Deur van de Sint-Pietersbasiliek opende. Voor pelgrims heeft het openen van deze deur een diepe symboliek: vergeving, genade en een nieuw begin. Haile merkt op dat juist de zeldzaamheid van zo’n Jubileum — en hun eigen leeftijd — hen ertoe aanzette om de reis nu te maken, omdat een volgende gelegenheid mogelijk buiten hun bereik ligt. Het artikel vermeldt ook dat die handeling van paus Franciscus later zijn laatste grote publieke daad bleek, aangezien hij enkele maanden daarna overleed.
Van de vier Heilige Deuren in Rome — Sint-Pieter, Sint-Jan van Lateranen, Santa Maria Maggiore en Sint-Paulus buiten de Muren — behandelt dit eerste artikel uitsluitend de Sint-Pietersbasiliek. Haile beschrijft hoe hij en zijn vrouw vroeg in Rome arriveerden, verstandig gebruikmaakten van openbaar vervoer en digitale hulpmiddelen, en zo kosten bespaarden. Op het plein werden ze geconfronteerd met een massa pelgrims, strengere beveiliging en een intieme, plechtige sfeer binnen de basiliek. Het passeren van de Heilige Deur ervoeren ze als een emotioneel en spiritueel geladen moment.
Een van de hoogtepunten was het onverwachte aanschouwen van de wisseling van de wacht van de Zwitserse Garde. Haile legt uit dat deze gardisten — opgericht in 1506 door paus Julius II — geen louter ceremonieel spektakel zijn: het zijn katholieke, ongehuwde mannen uit Zwitserland (19–30 jaar) die een militaire opleiding hebben afgelegd, onberispelijk gedrag moeten hebben en zich voor ten minste twee jaar committeren. Hun historisch aandoende uniformen in blauw, rood, oranje en geel trekken veel aandacht, maar achter die traditie gaat moderne veiligheidsopleiding schuil; de garde beschermt de paus en het Vaticaan en ondersteunt bij staatsbezoeken en plechtigheden.
Toeval speelde Haile opnieuw gunstig toe bij het verkrijgen van twee kaarten voor de wekelijkse pauselijke audiëntie op woensdag. De audiëntie trekt menigten die vaak al bij zonsopgang arriveren om een goede plek te bemachtigen; rond 09:30 rijdt de Paus over het plein in de pausmobiel om mensen te groeten en te zegenen. Haile beschrijft het moment dat hij de Paus van dichtbij zag en de daaropvolgende overwegingen die de Paus in het Italiaans hield, waarna vertalingen in meerdere talen volgden — met Spaans en Engels die de Paus zelf spreekt. De audiëntie en de daaropvolgende mis in de basiliek zijn vrij toegankelijk, al is een toegangsbewijs vereist. Beveiliging, door zowel Italiaanse politie als de Zwitserse Garde, is zichtbaar en strak geregeld.
Het bezoek laat Haile achter met diepe indrukken en dankbaarheid: de combinatie van religieuze traditie, historische pracht en persoonlijke beleving maakte het begin van hun bedevaart onvergetelijk. Het volgende deel van de reeks gaat naar Santa Maria Maggiore, waar hij onder meer stil zal staan bij de rustplaats van paus Franciscus en de rijke geschiedenis van die basiliek.